سعید رسول‌اف پنل را با طرح این پرسش که مهم ترین چالش کسب‌وکارهای دیجیتال که عضو اتاق بازرگانی هستند و راهکار اتاق بازرگانی برای حل این چالش‌ها چیست، آغاز کرد.

بنکدارپور در پاسخ به کم‌اهمیت‌شدن مشکلات قبلی در قیاس با مشکلات فعلی اشاره کرد و گفت: الان مشکلات قبلی ما در برابر مشکلات زیرساخت اینترنت در شرایط فعلی کم‌اهمیت شده است. با این شرایط اینترنت و با وجود فیلترینگ اوضاع واقعا نامساعد است. رگولاتورها نمی توانند همگام با تحولات پیش برند. نگاه در این بخش یا سنتی است یا اساسا قوانین لازم وجود ندارد و در برخی شرایط دیگر هم قوانین صرفا جنبه کنترلی دارد که نمی‌تواند خود را با شرکت‌های دانش‌بنیان جدید به‌روز نگه دارد. در یک تحلیل کلی باید بین تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران تعامل جدی‌تری برقرار شود و دولت پیش از اخذ تصمیم‌، اصناف، اتاق بازرگانی و بخش خصوصی را طرف مشورت قرار دهد.

در ادامه پنل رسول‌اف از پشوتن‌ پورپزشک درباره تاثیر اختلال اینترنت روی کسب‌و‌کار پادرو پرسید.

مدیرعامل پادرو با بیان اینکه از شهریورماه امسال تا امروز در عمل وجود اینترنت با نبود آن تفاوت چندان چشمگیری ندارد، گفت: می‌شود ادعا کرد اساسا با این وضع اینترنت حتی مفهوم گوشی هوشمند هم زیر سوال رفته است. پادرو هم مانند دیگر کسب‌و‌کارها از این وضع متاثر شده. در این شرایط، اینترنت کاربردش را از دست داده، استفاده از ابزارها دچار مشکل اساسی شده است و شرایط روانی عمومی جامعه نیز در هم ریخته است که نبود آرامش روانی در عمل به کاهش میل به خرید و فروش منجر شده است.

پورپزشک افزود: متولیان این حوزه و مسئولیت‌شان مشخص نیست و مخاطب ما برای طرح این انتقادات هم روشن نیست‌.

پنل موبایل ‌و چالش‌های کسب‌وکار دیجیتال با طرح پرسش درباره دشواری‌های صادرات خدمات فناوری اطلاعات و چالش‌ها در حوزه ارتباطات بین‌المللی از پاشا ناصرآبادی مدیرعامل رایانه کمک ادامه یافت.

ناصرآبادی با اشاره به اینکه اینترنت به عنوان پایه ارتباطات بین‌المللی در کشور مختل است افزود: ما حتی در دسترسی فنی به سرورهای خارجی خود هم دچار مشکل شده‌ایم. شرکای‌ خارجی شرایط خاص ایران را درک نمی‌کنند. به هر حال حتی اگر همه مشکلات دیگر حل شود، توانایی برقرار‌ کردن ارتباط بین‌المللی به شدت آسیب دیده است. نه ارتباط درستی با طرف‌های خارجی داریم، نه به بستر تبادل مالی دسترسی داریم و نه طرف خارجی تمایلی به همکاری با کسب‌وکارهای ایرانی دارند.

رسول‌اف در بخش دیگر پنل نظر رضا الفت‌نسب عضو هیات مدیره اتحادیه کسب و کارهای مجازی را درباره شرایط فعلی اینترنت و تلاش‌‌های گذشته اتحادیه در زمینه طرح صیانت جویا شد.

الفت‌نسب با تصریح این نکته که شرایط امروز از آنچه در طرح صیانت مطرح شده بود هم دشوار‌تر است گفت: موانع زیادی خواسته یا ناخواسته از سوی دولت ایجاد شده است که کسب‌وکارها را دچار مشکلات اساسی کرده است. شرایط اقتصادی بسیار بحرانی است، مردم پولی برای خرید ندارند و بدتر از همه اینکه چشم‌اندازی هم وجود ندارد. به شدت نگران وضع کسب‌وکارهای آنلاین هستم. توصیه می‌کنم تا حد ممکن کسب‌وکار خود را کوچک نگه دارید. نمی‌گویم ناامید باشیم اما امیدمان باید به خود اکوسیستم باشد.

در ادامه پنل رسول‌اف، ابوالفضل حیدر مدیرعامل تکنولایف و عضو هیات مدیره انجمن واردکنندگان موبایل را خطاب قرار داد و جویای نظر او درباره شرایط فعلی این حوزه شد.

حیدر در پاسخ خود بر اهمیت روشن‌کردن ارزش این کسب‌وکارها برای نهادهای حاکمیتی تاکید کرد و گفت: باید به دولت بگوییم وجود کسب‌و‌کارهای دیجیتال چه ثمراتی دارد و آیا بر اساس این ثمرات ارزنده نخواهد بود که اساسا برخی محدودیت‌ها را کنار بگذاریم؟ ما در بخش موبایل بیشترین تلاش‌مان را برای پایین‌ نگاه داشتن هزینه خرید به خرج می‌دهیم‌. به مخاطبان آگاهی‌بخشی می‌کنیم. حاکمیت باید توجه کند که کسب‌وکارها چنین خدماتی را با کمترین هزینه و بیشترین کیفیت و شفافیت ارایه می‌دهند و ضروری است که نسبت به این ارزش‌آفرینی دیدگاه متفاوتی داشته باشد.

در ادامه سعید رسول‌اف عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران از مهدی یوسف‌زاده خواست سیاست های کلی و چارچوب مد نظر وزارت ارتباطات در خصوص اینترنت را تبیین و راهبرد این وزارتخانه برای رفع این موانع را توضیح دهد.

یوسف‌زاده مشاور معاونت امور دولت، مجلس و استان های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تصمیم‌گرفته شده در این بخش را در انحصار شورای امنیت کشور دانست و گفت: این تصمیم را شورای امنیت کشور گرفته و البته دلایل آن هم فنی نبوده است بلکه بر اساس برخی مسائل فعلی کشور اخذ شده است. وزارت ارتباطات هم نه اختیاری در این بخش داشته و نه در فرایند تصمیم‌گیری آن دخیل بوده‌است.

در ادامه همین بحث رسول‌اف از توقع اکوسیستم درباره نقش‌آفرینی فعال‌تر وزارت ارتباطات در این حوزه گفت و یوسف‌زاده چنین پاسخ داد: قطعا هیچکس دوست ندارد کسب و کارها آسیب ببینند. در هر حال ما به عنوان متولی حمایت از این کسب‌وکارها این درخواست‌ها را پیگیری میکنیم و در دوره‌هایی هم در این مورد اطلاع‌رسانی صورت گرفته و گزارش‌های آسیب‌ها و خسارت‌ها هم بررسی شده است‌. مصوبات پیشین کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال هم به حمایت از کسب و کارهای این بخش پرداخته است.

در ادامه پنل موبایل ‌و چالش‌های کسب‌وکار دیجیتال رسول‌اف از بنکدار خواست سوای مساله اینترنت به دیگر چالش‌های همه‌گیر کسب‌وکارها همچون مسائل بیمه و مالیات بپردازد.

بنکدار بحث مالیات را واجد فرایندهای پیچیده ارزیابی کرده و گفت: ما در این حوزه فهرست مشکلات را از شرکت‌ها دریافت کردیم. درخواست جلساتی با سازمان امور مالیاتی داشتیم که میسر نشد؛ اما در سطح دولت با حضور نماینده سازمان امور مالیاتی جلساتی داشته‌ایم. آنجا وعده‌هایی داده شد که هنوز در حال پیگیری‌شان هستیم. بنکدار افزود: در بخش بیمه و مالیات هم متاسفانه قوانین با تغییرات روز پیش نمی‌رود.

سوال بعدی این پنل خطاب به پشوتن پورپزشک طرح شد تا از چالش‌های کسب‌وکار خود بگوید.

پورپزشک با جمع‌بندی چالش‌های خود در چند حوزه گفت: هر جا به داده نیاز داشتیم مجبور شدیم از صفر شروع کنیم. یکی از چالش‌های مهم همین بود که زمان زیادی صرف مسائل پایه‌ای شد. در عین حال گمان می‌کنیم مسیر جذابی طی کرده‌ایم که نشان داد اگر حقوق اولیه کسب‌وکارها رعایت شود، پتانسیل‌های بسیار در کشور وجود دارد. چالش سرمایه انسانی و نرخ خروج آن از بازار هم مساله مهمی است.

رسول‌اف همین سوال را از مدیر عامل رایانه کمک پرسید.

پاشا در پاسخ به قوانین خلق الساعه ناشی از انحصار اشاره کرد و توضیح داد: یکی از بزرگترین مشکلات انحصار است. رایانه کمک با یک ایده خلاقانه شروع شد و از طریق آن به توسعه دانش فناوری اطلاعات کمک کردیم. اما شرایط به شکلی است که تغییر دیدگاه یک وزیر می‌تواند کل بستر تنظیم‌گری را متحول کند. با چنین چالشی که انحصار ایجادش می‌کند چه می‌شود کرد؟

در ادامه پنل رسول‌اف از الفت‌نسب درباره شرایط کنونی اتحادیه کسب و کارهای مجازی و چالش‌های آن پرسید.

الفت‌نسب با توضیح به تأخیر افتادن انتخابات اتحادیه گفت: در یک سال و نیم گذشته قرار بوده انتخابات اتحادیه برگزار شود اما با دخالت مستقیم وزارت صمت برگزار نشده و در این بخش وزارت صمت در حال انتصابات است.

عضو هیات مدیره اتحادیه کسب و کارهای مجازی در خصوص چالش‌ها گفت: فکر می‌کردیم چالش‌ها بیشتر با بازار آفلاین باشد، اما این مشکلات تا حد زیادی با کسب‌وکارهای آفلاین حل شد که البته در شرایط فعلی دیگر قابل پیگیری نیست.

مدیرعامل تکنولایف و عضو هیات مدیره انجمن واردکنندگان موبایل در بخش دیگر این پنل درباره وضعیت بازار موبایل و محدودیت واردات برخی گوشی‌ها گفت: به دلیل اتفاقات اخیر بازار ارز و کمبود منابع ارزی دولت تصمیم گرفت تا بخشی از عدد قیمت گوشی را با ارز نیمایی پوشش دهد و ورود برند اپل هم ممنوع شده است. در این حوزه هم باید به تصمیم‌گیران توضیح داد موبایل در زندگی مردم چه تاثیر عمیقی دارد. فعلا هیچ حمایتی از طرف بانک مرکزی برای تخصیص ارز نداشتیم و ۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش قیمت را تجربه کردیم. کمبود کالا در بازار جدی است. البته باید تاکید کنم از سمت انجمن هیچ اصراری به دریافت ارز با نرخ پایین‌تر وجود ندارد، اما در هر حال موبایل برای مردم کالای اساسی است.

در پایان این پنل رسول‌اف ضمن یادآوری دستاوردهای خوبی که کسب و کارهای دیجیتال در دوران حضور آقای دکتر زارع‌پور در مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد داشتند؛ از مهدی یوسف زاده در خصوص برنامه های وزارت ارتباطات برای حمایت و توانمندسازی‌ کسب‌وکارها پرسید.

مهدی یوسف زاده عضو دبیرخانه کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال کشور گفت: در این بخش قطعا نیاز به برنامه‌ریزی قبلی داریم تا این دستاوردها به ثمر بنشیند،اکوسیستم نوآوری ما نسبت به دنیا عقب نیست و کارگروه ویژه هم برای توسعه این اکوسیستم شکل گرفته و اهداف کوتاه‌مدت و میان مدت آن رفع موانع کسب‌وکارها است. دولت وظیفه دارد در چارچوب وظایف قانونی اش به تسهیل روندها و فرایندها کمک کند. برای مثال از طریق هوشمندکردن فرایندها و رویه‌ها، اصطکاک کسب‌و‌کارها با بخش‌های دیگر از جمله بخش‌های مالیاتی و بیمه‌ای کاهش می‌یابد. همچنین حذف مقررات سنتی یا تسهیل آن‌ها گره‌گشای بسیاری از محدودیتهای پیش روی فعالان این اکوسیستم خواهد بود و در این خصوص وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات همیشه آماده همکاری و همفکری با تشکلهای بخض خصوصی است. دیدگاه دکتر زارع‌پور هم در مدت فعالیت ایشان قطعا حمایت از کسب و کارهای این بخش و توسعه اقتصاد دیجیتال کشور بوده است و مصوبات حمایتی کارگروه هم اشاره به همین دیدگاه دارد.

این پنل که هم زمان به صورت زنده از طریق پلتفرم های آپارات و راویتو نیز پخش میشد، مورد استقبال حاضران در سالن و بییندگان اینترنتی قرار گرفت.